Australie - Musteren en markeren van lammetjes

De afgelopen 2 weken stonden in het teken van musteren en het markeren van lammetjes.

Het musteren (bijeendrijven) is een verhaal opzich. Ben vliegt met zijn helicoptertje over de padocks (stuk omheind land) en kan zo goed zien waar de schapen zich bevinden, iets wat vanaf de grond niet mogelijk is vanwege alle begroeiing en de omvang van de padocks. Erik en ik musterden ieder op een quad, en de 2 buren die kwamen helpen musterden op hun motorbikes. Dit laatste is een stuk onstabieler en moeilijker, maar daarnaast ben je wel veel wendbaarder en het is ook een stuk makkelijker om tussen de bosjes door te rijden in plaats van er dwars over heen zoals je dat met de quad vaak moet doen. Ben stuurt ons via de radio (iedereen heeft een walkie talkie bij zich) vervolgens naar de plek waar de schapen zich bevinden, meestal gaat ieder naar zo'n groepje schapen en drijft deze schapen in een bepaalde richting tot ze allemaal bij elkaar komen. Dit vereist een goede organisatie en samenwerking, wat Ben aanstuurt vanuit de helicopter. Ook dit gaat natuurlijk niet altijd zo soepeltjes als we het liefst willen, en er zijn regelmatig misverstanden :-P

We hebben af en toe wel wat gevloekt en geschreeuwd tijdens het musteren, en op die frustrerende momenten twijfel je hard of dit wel zo leuk is. Het landschap hier is hels, je hebt ongeveer 2 soorten landschap en we weten nog niet wat onze favoriet is. Ten eerste heb je het landschap wat bestaat uit enorm veel begroeiing, bosjes en bomen. Het is lastig je weg hierdoor te vinden en de schapen weten maar al te goed wanneer je niet verder kan komen. Als je niet verder komt moet je jezelf door de bosjes terug duwen op de quad. Tegelijkertijd krijg je continue klappen in je gezicht van zwiepende takken. Not fun. Ten tweede heb je het landschap wat veel meer open is, zodat je ziet waar je schapen zijn, en je dus weet waar ze heengaan, wat erg fijn is. Maar... overal ligt oud hout, allemaal omgevallen oude bomen, waar je met moeite overheen stuitert. Je kan ze nauwelijks omzeilen, omdat je ze niet ziet door het hoge gras. Als je pech hebt kom je vast te zitten op zo'n omgevallen boom, en dan moet je je quad hier weer uit zien te krijgen, spierballenwerk.

Het musteren is dus af en toe best afzien, zeker als je een schaap achterop je quad hebt liggen die je vast moet houden en dus alles met 1 hand moet doen. We geven de oudere mama schaapjes en de piepjonge lammetjes af en toe een lift als het te zwaar voor ze wordt.

Dit klinkt misschien allemaal erg vreselijk en soms is dat ook bijna zo op dat moment, maar als het landschap iets beter is, en als je schaapjes doen wat je wilt dat ze doen, en je zit op de quad met om je heen niets anders dan natuur en een heerlijk zonnetje op je gezicht, dan zouden we met niemand ter wereld willen ruilen!

Uiteindelijk stuurden we de schapen allemaal in de yards. De yards bestaan uit verschillende omheinde stukjes grond (een yard). Een aantal grote yards waar je de schapen verzamelt na het musteren en verschillende kleinere yards waar de schapen in terecht komen na het draften.
Draften is het scheiden van verschillende soorten schapen, zo kan je de mannetjes van de vrouwtjes scheiden, of de oudere van de jongere schapen. Dit doe je door middel van een soort smalle 'draft-gang'. De schapen worden de gang in gedreven en aan het einde van de gang zijn drie yards verbonden. Het hek tussen de gang en de yards kun je zo positioneren dat het schaap de juiste yard ingaat.

We moesten allereerst de lammetjes van de volwassen schapen scheiden door middel van draften. De volwassen schapen zijn allemaal vrouwtjes, de mannetjes worden nadat ze een aantal maanden oud zijn verkocht aan de vleesfabrieken. De vrouwtjes houden ze hier, zodat ze kunnen zorgen voor nageslacht. Als ze dus geen lammetjes hebben, of als ze slechte moeders zijn en hun lammetjes achterlaten nadat ze geboren zijn of niet goed beschermen tegen vossen, wilde honden en zwijnen, heeft de farm er niets aan en worden ze ook verkocht. Na het scheiden van de lammetjes van de schapen werd dus gekeken of ze gelammerd hadden door aan hun uiers te voelen of er melk in zat. De 'droge schapen' (zonder melk) kregen een graffitie-markering en door middel van nog een keer draften werden ze gescheiden van de moederschapen. Best een tijdrovende klus dus.

Ten slotte kwam hetgeen waarvoor we de schapen hierheen hebben gebracht, het markeren van de lammetjes. Ze hebben hier een apparaat met 5 bakken waar je de lammen in vast kan zetten, wat je daarna rond kan draaien zodat je aan de 'lopende band' de dingen kan doen die je wilt doen, en aan het eind van de 'draaimolen' vallen de lammetjes er automatisch uit op een kussen.

* Persoon 1 vangt een lam en stopt deze in zo'n bak in de gynacologenpositie. Best zwaar werk en je krijgt regelmatig wat trappen tegen je buik en borst. 
Het apparaat wordt gedraaid en dit lam komt bij persoon 2.

* Persoon 2 doet ringetjes om de staart en ballen (dit terwijl persoon 1 een nieuw lam in de volgende bak legt) Deze ringen zitten heel strak en doordat de bloedtoevoer wordt tegengehouden vallen staart en ballen er na een aantal weken af. De mannetjes worden op deze manier dus op een vriendelijke manier gecastreerd en de staart willen ze eraf vanwege infecties die snel ontstaan onder de staart.

* Persoon 3 doet tegelijkertijd een markering in 1 van de oren, er worden 2 gaatjes in het oor geknipt, dit is de markering van deze farm.
Het apparaat wordt gedraaid en het lam komt bij persoon 4.

* Persoon 4 doet een plastic tag in het andere oor. Op deze tag staat een nummer, dat gekoppeld is met de farm. Zo kan je zien waar het vlees uit de supermarkt vandaan komt (tenmiste, dat is het idee). Per jaar is de oortag een andere kleur over heel Australie, zodat je weet hoe oud de schapen zijn. Daarnaast hebben vrouwtjes en mannetjes de tag in een ander oor. Door middel van deze tags is het dus erg makkelijk om de schapen te scheiden op geslacht en op leeftijd.
Het apparaat wordt gedraaid en het lam komt bij persoon 5.

* Persoon 5 spuit een middel rond de ring om de staart en ballen. Dit middel houdt vliegen tegen.
Het apparaat wordt gedraaid en het lam valt uit de bak en kan dan zijn of haar moeder op gaan zoeken.

Dit hele proces gaat erg snel en gaat gepaard met een enorm lawaai. De schapen en lammen blaten continue omdat ze hun lam of moeder kwijt zijn.

In deze week hebben we ruim 2000 volwassen schapen en 2000 lammetjes gemusterd, en we hebben 2000 lammetjes gemarkeerd. Enorme aantallen, unreal. En dan is de helft nog niet eens gedaan! Vanwege tijdgebrek hebben we een bepaald paddock op Gumbooka nog niet gedaan. Daarnaast beheren Ben en Liarne ook nog eens Corella, een stuk land zo'n 30 km hiervandaan (er zit 1 buurman tussen) wat de helft zo groot is als het stuk land hier (respectievelijk 180 en 90 km2). Omdat de rammen hier een aantal weken later hun werk hebben gedaan, zijn de lammetjes nu nog te jong of nog onderweg. Zij zijn pas over een paar weken aan de beurt.

Hier zijn wat foto's die het verhaal hopelijk wat duidelijker maken. We hebben ook wat filmpjes, maar doordat de internetverbinding erg traag is, kunnen we deze hier niet uploaden. Dit komt hopelijk op een later moment.

draften

Afgelopen week hebben we met z’n vieren (Ben, Liarne en wij) de laatste lammen gemarkeerd. Daarnaast hebben we nog wat onkruid gesprayd en algemene klussen gedaan. En we hebben nog 3 schapen geslacht voor de eigen vriezer.

Vandaag hebben we al onze spullen ingepakt en in ons auto’tje gepast. Morgen laten we Bourke achter en gaan we op vakantie. We gaan de komende 2 maanden wat meer van het noorden van Australie zien en beleven. We blijven jullie natuurlijk op de hoogte houden!

Liefs,

Erik & Sanne